رییس جمهوری در آیین گشایش بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب با تاکید بر اینکه سیاستگذاری کتاب باید کاملا شفاف، روشن و کوتاه باشد، تصریح کرد: نمی توان آنچنان دروازه ها را باز کرد تا هر خرافه ای و یا هر سخن افراطی به نام کتاب، دین و انقلاب در اختیار نوجوانان و جوانان ما قرار گیرد و از سوی دیگر نمی توان سختگیرانه عمل کرد و مولف و ناشر را وارد کوچه های پرپیچ و خم قرار داد.
حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی اظهارداشت: اصول ما برای نشر باید کاملا شفاف باشد، اگر بنا شد نظارت ها سلیقه ای شود چنان می شود که چاپ اول مجاز، چاپ دوم ممنوع و چاپ سوم مستحب می شود و خدا نکند روزی این موضوعات جناحی شود و منافع شخص، گروه و جمعی خاص مدنظر قرار گیرد.
دکتر روحانی با اشاره به اینکه “منطق ما با کتاب است و زبان گویای اسلام ما نیز کتاب است نه شمشیر”، اظهارداشت: با همه پیشرفت های ابزارهای الکترونیکی و صفحات دیجیتالی ، کتاب مانده است، می ماند و پایدار خواهد ماند.
رییس جمهوری در بخش دیگری از سخنان خود گفت: درد منطقه، جامعه و جهان معاصر ما افراطیگری و خروج از دایره اخلاق، ادب و اعتدال است و تا روزی که این مسایل وجود دارد، عدهای از آن بهره جسته و مشکلآفرینی میکنند.
دکتر روحانی با اشاره به اینکه بخشی از راهحل عبور از مشکلات کشور، منطقه و جهان در کتاب وجود دارد، گفت: امروز در منطقه ما، شاهد کشتار، خشونت، ترور، انفجار و نابودی آثار تمدنی هستیم که قرنها پیش ایجاد شده است و متأسفانه برخی به این معضلات منطقه ما لبخند میزنند و منطقه را ناامن و کشورها را از یکدیگر هراسان میکنند و به میزان فروش تسلیحات خود افتخار میکنند.
رییس شورای عالی امنیت ملی با ابراز تأسف از اینکه برخی کشورها برای دستیابی به رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال در کشورهایشان زمینه را برای فروش تسلیحات فراهم میکنند، ابراز داشت: آیا اینگونه باید صنعت در دنیا رونق یابد؟ آیا بهای اشتغال و فعالیت کارخانههای اسلحهسازی باید کشتار مردم در بغداد، دمشق و صنعا باشد.
رییس جمهوری ادامه داد: مردم بیگناه کشته میشوند، آثار تمدنی ویران میشود و آنگاه به ظاهر ائتلاف علیه تروریسم تشکیل میدهند، اما واقعیت چیست؟ چرا از بمباران مردم بیدفاع حمایت میکنید، چرا میان اقوام مختلف اختلافاندازی میکنید، ما مردم منطقه اعم از شیعه و سنی، ترک، فارس و بلوچ قرنها در کنار یکدیگر زندگی کردهایم و هیچ جنگ و اختلافی نداشتیم در بازارهای تهران، دمشق، بغداد، مسیحی، یهودی و مسلمان، کنار یکدیگر مغازه داشتند و با یکدیگر در تعامل بودند.
دکتر روحانی ادامه داد: امروز وظیفه و رسالت ما، توسعه اخلاق و فرهنگ است باید جوانان و نوجوانان را به خواندن کتاب، تشویق کنیم و این کار جز با احیای زنگ کتابخوانی در مدارس و توسعه کتابخوانی در مساجد فراهم نخواهد شد.
رییس جمهوری با تأکید بر اینکه باید نوجوانان و جوانان ما با کتاب صمیمی شوند تا معضل کتابخوانی در کشور حل شود، گفت: باید از آموزش و پرورش و مساجد شروع کنیم و بدانیم که با پررونق یافتن کتابخانههای این دو مرکز کتاب جایگاه واقعی خود را پیدا خواهد کرد.
رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی با طرح این سوال که چرا در وسایل نقلیه عمومی ما کمتر دیده میشود که کسی کتاب بخواند، اظهار داشت: باید به کتاب معتقد شد و به آن ایمان آورد، تا کتاب وارد زندگی ما شود. آن روزی که یک نوجوان بجای پیراهن کتاب هدیه گرفت و از دیدن آن خوشحال شد آن روز، روزی است که معضل کتابخوانی در کشور ما مرتفع شده است.
دکتر روحانی از رادیو، تلویزیون، رسانهها و سایتها خواست تا به همان اندازه که برای ورزش و ورزشکار و افراد سیاسی، در حزبها و جناحها ارزش قائل هستند و آنها را قهرمان میکنند برای مؤلفان کتاب و ناشران،همان اندازه ارزش قائل شوند تا زمینه رشد و توسعه فرهنگی کشور فراهم شود.
رییس جمهوری گفت: مولفان بزرگ را به عنوان فرهیختگان جامعه و ناشران بزرگ را به عنوان بزرگترین مددکاران فرهنگی جامعه به حساب بیاوریم و به جامعه معرفی کنیم تا معضلات کشور، حل شود.
دکتر روحانی سپس با تاکید بر تداوم حمایت دولت از مجموعه دستاندرکاران نشر از مؤلف تا مترجم تا ویراستار،حروفچین، چاپخانه و توزیع، گفت: دولت احساس وظیفه میکند که تسهیلات لازم برای این اقشار را فراهم اورد اما در زمینه نرمافزاری نیز، کار را آسانتر کنیم و فضای امن و آزاد به وجود آوریم.
رییس جمهوری در عین حال گفت: آزادی باید توأم با احترام به اصول و فرهنگ دینی باشد و چارچوب امنیت و منافع ملی و هویت اسلامی و ملی مورد نظر همگان باشد، نمیتوان آنچنان دروازهها را باز کرد تا هر خرافهای یا سخن افراطیگری به نام کتاب، دین و انقلاب در اختیار نوجوانان و جوانان قرار گیرد.
دکتر روحانی افزود: همچنین نمیتوان آنچنان سختگیرانه و سوگرایانه عمل کرد که برای مؤلف و ناشر هر روز زحمت ایجاد کرد و پیش روی آنها کوچههای پرپیچ و خم قرار داد.
رییس جمهوری با تأکید بر اینکه اصول ما برای نشر باید کاملاً شفاف، روشن و کوتاه باشد، گفت: اگر نظارتها سلیقهای شود، نتیجه اینگونه خواهد شد، که کتابی برای چاپ اول مجاز، در چاپ دوم ممنوع و در چاپ بعدی مستحب خواد شد، چون سلیقهای است و خدا نکند روزی این موضوعات جناحی شود و منافع اشخاص، گروهها و احزاب، مدنظر قرار گیرد.
دکتر روحانی ادامه داد: کتاب برای بیان واقعیتها، رفع نیازمندیهای امروز، مهارت اندوزی و رسیدن به قلههای دانش است تا جامعه بتواند با بهترین ابزار علمی، مشکلات را به بهترین شیوه مرتفع کند.
رییس جمهوری گفت: امروز نمایشگاه کتاب همانند گذشته پررونق است و جای بسی افتخار است که ۳۰۰ هزار عنوان داخلی و ۱۶۰ هزار عنوان خارجی در آن عرضه شده است.
دکتر روحانی گفت: اینکه در سال گذشته از نمایشگاه بینالمللی کتاب ۳ میلیون نفر بازدید کردهاند، جای خوشبختی است، اما به همین نسبت باید کتابفروشیهای مراکز استان، شهرستانها و حتی بخشها و روستاها، پررونق شود و کتابخانههای عمومی ما مراجعه کننده بسیار داشته باشد.
رییس جمهوری تصریح کرد: اگر کتابخانههای عمومی خلوت باشند و ناشران در انتظار مشتری باشند، پیداست هنوز مشکل وجود داد و هنوز آشتی و دوستی کامل با کتاب در جامعه محقق نشده است.
دکتر روحانی بر تلاش همه بخش های جامعه برای رونق بخشیدن به فرهنگ کتاب و کتابخوانی، تأکید کرد و گفت: تجربه شخصی من ثابت کرده است که توسعه فرهنگ کتابخوانی ارتباطی به قیمت کتاب ندارد، زیرا هر کتابی که مجانی به کسی ارائه میشود، تنها ورق میخورد و خوانده نمیشود، در حالی که کتابی را که پول برای آن میدهیم تا صفحه صفحه آن را مطالعه میکنیم.
رییس جمهوری سپس گفت: گاهی در آمارها میآید که فلان کتاب این مقدار شمارگان داشته است و تجدید نشر شده است، وقتی پیگیری میکنیم متوجه میشدیم که نهادی پول داشته و نمیدانسته چه کاری انجام دهد، کتابی را منتشر کرده و برای همه جا مجانی فرستاده است، اما باید این سوال را مطر ح کرد که چند نفر آن کتاب را خواندهاند و چه مقدار تأثیرگذار بوده است؟
دکتر روحانی با بیان اینکه آثار کتاب را باید در جامعه، اخلاق اجتماعی،رقابتهای سالم و یا خدای ناکرده ناسالم احزاب، گروهها و جناحها مشاهده کرد، گفت: معیار جامعه، ادب، اخلاق، متانت، اعتدال، تدین، کشور دوستی و جامعه دوستی است. کتاب بد و خوب معیارش منافع یا ضررهایش برای من نیست، کتاب خوب، کتابی است که با استدلال و ادب همراه باشد.
رییس جمهوری گفت: کتابی که با بیادبی همراه است ولو اینکه با شعار زیبای دفاع از حق منتشر شود، بخاطر لحن ناصحیح توهین و بی ادبی، ارزشش به صفر تنزل میکند، کتاب خوب، یعنی کتاب مستدل، کتابی که با اخلاق و ادب همراه است.
دکتر روحانی در ابتدای سخنان خود با اشاره به اینکه آیین و دین اسلام معجزه پیامبرش قرآن مجید است ،از شاهنامه، بوستان، گلستان، مثنوی معنوی، دیوان حافظ و آثار دانشمندانی چون ابنسینا، رازی و فارابی به عنوان افتخارات سرزمین ایران و فرهنگ اسلام یاد کرد و گفت: منطق ما کتاب است، اسلام زبان گویایش کتاب است و نه شمشیر. کتاب مایه افتخار، پشتوانه ماست و راه توسعه ما را هموار خواهد کرد و کتاب راه علقه و راه دیپلماسی واقعی با ملت و دولتهای دیگر است.
در ابتدای این مراسم، با حضور رییس جمهوری به هشت ناشر نمونه نمایشگاه بینالمللی سال گذشته تندیس و جوایزی اهدا شد.
پیش از سخنان رییس جمهوری، آقای علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن ارائه گزارشی از ویژگیهای بیست و هشتمین نمایشگاه بینالمللی کتاب گفت: نمایشگاه بینالمللی کتاب اجتماع بزرگ فرهنگی است که موجب آشنایی اهالی فرهنگ، با یکدیگر و ارتقاء فرهنگی کشور میشود. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به همکاری همه دستگاهها و نهادهای غیردولتی برای برگزاری جشن کتاب، اظهار داشت: در نمایشگاه امسال گام اول برای واگذاری مدیریت نمایشگاه به ناشران برداشته شد و با تداوم این روند همه بخشهای این تالار فرهنگی در آینده به اهالی آن سپرده خواهد شد.
آقای جنتی، حمایت همه جانبه دولت در عرصههای مختلف فرهنگی بویژه حوزه نشر و کتاب را خاطر نشان ساخت و با تاکید بر گسترش دیپلماسی فرهنگی گفت: شعار امسال نمایشگاه بینالمللی «گفتگو با جهان» است و امیدواریم بتوانیم در راستای تحقق این شعار گامهای اساسی برداریم.
همچنین وزیر اطلاعرسانی عمان در این مراسم ضمن ابراز خرسندی از حضور کشورش به عنوان میهمان ویژه بیست و هشتمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، به روابط خوب دو کشور در ابعاد مختلف اشاره کرد و گفت: تلاش ما در جهت گسترش همکاریهای فرهنگی و رسانهای است و حضور در نمایشگاههای دو کشور است که میتواند موجب ارتقاء فرهنگ گفتگو و تبادل آرا شود که نیاز امروز جهانیان است.